امروز در تاريخ چگونه گذشت؟
رژيم عراق پس از ناكامي در باز پسگيري فاو و براي جلوگيري از حملات گسترده ايران، طي يك استراتژي جديد، اقدام به انجام چند حمله كرد كه در اين ميان، شهر مهران را به تصرف درآوَرَد و با هياهو، آن را به رخ جهانيان كشيد. رزمندگان اسلام، در برابر ادعاهاي بيهوده رژيم بغداد، خود را آماده كردند تا جواب محكم و قاطعي به عراق بدهند. شش هفته پس از اشغال مهران توسط دشمن، زمينه مساعد ميشود تا اين شهر، باز پس گرفته شده و استراتژي جديد بعثيان دفع گردد.
امروز سرانجام عمليات بزرگ كربلاي يك در ساعات اوليه نهم تير 1365 با رمز يا اباالفضل العباس ادركني در منطقه جبهه مياني در مهران و با هدف آزاد سازي اين شهر و ارتفاعات مهم منطقه در مساحتي به وسعت 320 كيلومتر مربع آغاز و تا 19 تير ماه ادامه يافت. عمليات موفق كربلاي يك، پاياني بود بر استراتژي دفاع متحرك عراق و نيز نقطه شروع اميدوار كنندهاي براي نيروهاي خودي جهت انجام عملياتهاي محدود ايذايي. سرعت عمل، اعتقاد يگانها، حفاظت عمليات، فريب دشمن، تناسب سازمان رزم با طرح مانور و انجام كارهاي مهندسي لازم، از جمله عوامل بارز و مؤثر در اين عمليات بود.
قيام مردم عراق به رهبري «آيتاللَّه شيرازي» عليه استعمار انگليس (1299 ش)
با شروع جنگ جهاني اول، انگليس به بهانه جلوگيري از نفوذ آلمان، با نيروي نظامي خود از دهانه شطالعرب به عراق كه جزو قلمرو عثماني بود، حمله كرد. مردم مسلمان عراق كه در اين اشغال تحت سلطه اجانب قرار گرفته بودند، با رهبري علماي دين دست به جهاد عليه اشغالگران انگليس زدند. در اين حركت علماي عراق نه تنها حكم جهاد صادر كردند، بلكه خود در جبهههاي مختلف شركت كرده، به مقابله با نيروهاي بيگانه پرداختند. از جمله اين رهبران ديني ميرزا محمدتقي شيرازي است كه حكم جهادي وي نيروي مقاومت را در برابر مهاجمان تزريق كرد و همگان را وارد عرصه جهاد نمود.
وي روح مبارزه با انگلستان را در كالبد مسلمانان دميد و خود شجاعانه براي به دست آوردن حقوق پايمال شده عراقيان قيام كرد. ايشان، فتواي تاريخي و حماسي خويش را كه غيرت وطني و ديني مردم عراق را به جوش آورد، در نهم تيرماه 1299 صادر كرد و مردم عراق را براي جهاد مقدس در مقابل بريتانياي تجاوزگر مهيا ساخت. در پي صدور اين فتوا، انقلابي ملي و اسلامي معروف به انقلاب 1920 عراق تبلور يافت كه سرانجام به رهايي عراق از تسلط انگلستان منجر شد.
درگذشت «سيداحمد پيشاوري» اديب و شاعر (1309 ش)
سيد احمد اديب پيشاوري در سال 1223 ش در پيشاور پاكستان چشم به جهان گشود. او از سلسله سادات معروف به اجاق بود كه نَسَب آنان در سير و سلوك به سهرورديه ميرسيد. اديب در سبزوار به مدت دو سال از محضر فيلسوف كبير حاج ملاهادي سبزواري و نيز آخوند ملامحمد، فرزند وي و آخوند ملا اسماعيل استفاده كرد و سپس در مشهد ساكن شده، به اديب پيشاوري يا اديب هندي مشهور گشت. او در سخن، روش استادان قديم را با موفقيت تمام دنبال ميكرد و كثرت اطلاع او از فرهنگ اسلامي و علوم مختلف قديم و تبحرش در لغت پارسي و تازي، باعث شد كه شعرش بيش از حد معمول با اطلاعات وسيعش آميخته شود و به همان نسبت از الطاف و حال و اشتغال بر عواطف رقيق شاعرانه دور افتد.
اديب پيشاوري، تمامي عمر خود را وقف تحصيل فضايل و تزكيه نفس كرد و از زخارف دنيوي و علايق مادي آزاد بود و از مال دنيا، جز چند جلد كتاب نداشت. سيد احمد پيشاوري در طول ساليان متمادي تدريس، شاگردان متعددي را پرورش داد كه بعدها هر كدام به مدارج علمي و ادبي دست يافتند. از اديب آثاري به جاي مانده كه ديوان اشعار، تصحيح ديوان ناصرخسرو و تعليقات بر تاريخ بيهقي از آن جملهاند. اديب پيشاوري سرانجام در نهم تيرماه 1309 ش برابر با سوم صفر 1349 ق در 86 سالگي در تهران درگذشت و در امامزاده عبداللَّه تهران مدفون شد.
ولادت تاجالاسلام، محدث و مورخ معروف سده ششم هجري (506 ق)
ابوسعيد عبدالكريم بن محمد سمعاني ملقب به تاجالاسلام محدث و مورخ معروف سده ششم هجري در چنين روزي از سال ۵۰۶ هجري قمري در مرو چشم به جهان گشود. سمعاني براي كسب علم بيشتر ايام خود را در سفر گذراند و به ايران، عراق، شام، حجاز و ماوراءالنهر مسافرت كرد و از عالمان هر شهر و ديار بهره علمي برد. «تاريخ مرو» از جمله سمعاني است كه از منابع مهم تحقيق درباره منطقه مرو بهشمار ميرود اما معروفترين اثر سمعاني كتاب «الانساب» است كه به انساب سمعاني نيز شهرت دارد. وي در اين كتاب، مسائلي اعم از تفاسير و علوم قرآني، ادبي، عرفاني، تاريخي، سفرنامهها و دواوين را جمعآوري كرده است. وي همچنين در اين كتاب ۳۳ تفسير قرآن تا قرن ششم هجري قمري معرفي و بررسي شده است.
كشف عناصر راديواكتيو اورانيوم توسط «هانْري بكْرِلْ» فرانسوي (1896 م)
هانري بِكْرِل فيزيكدان برجسته فرانسوي در نيمه دسامبر 1852 م متولد گرديد. پدر و برادرش از فيزيكدانان معروف بودند؛ بنابراين وي نيز به اين رشته علاقهمند گرديد. پس از كشف اشعه ايكس توسط رونتْگِن دانشمند آلماني، بكرل درصدد كشف اجسامي برآمد كه از خود، اشعه ايكس را ساطع ميكنند. وي تحقيقات خود بر روي خاصيت تشعشع راديواكتيو متمركز و آن را در 2 مارس 1896 م كشف نمود و چند ماه بعد در 30 ژوئن همان سال عناصر راديواكتيو اورانيوم را كشف نمود.
كارها و تحقيقات بكرل باعث شد تا به همراه دو نفر از شاگردانش به نامهاي مادام و پيِر كوري زوج دانشمند فرانسوي، در سال 1903 م برنده جايزه نوبل در فيزيك شود. نتيجه تلاشهاي بِكرِل به آغاز عصر تازهاي به نام «عصر اتم» انجاميد و به همين سبب او را «پدر علم فيزيك جديد» ميدانند. هانري بكرل سرانجام پس از 56 سال تلاش و تحقيق، در 25 اوت 1908 م درگذشت.
درگذشت ابن بصيص زبيدي، نحودان و لغتشناس مشهور يمني سده هشتم هجري (768 ق)
ابن بصيص زبيدي نحودان و لغتشناس مشهور يمني سده هشتم هجري در چنين روزي از سال ۷۶۸ هجري قمري دار فاني را وداع گفت. ابن بصيص زبيدي مكني به «ابوالعباس» و ملقب به «شهابالدين» بود. اين عالم مسلمان علاوه بر نحو و لغت، در عروض نيز استادي توانا محسوب ميشد بهطوريكه از سراسر عربستان و عراق براي دانشاندوزي در علم نحو به محضر او ميشتافتند. از جمله آثار ابن بصيص زبيدي، «عروض و قوافي» را ميتوان نام برد. ابن بصيص زبيدي ملقب به شهابالدين سرانجام در بيست و يكمين روز از شعبانالمعظم سال ۷۶۸ هجري قمري چشم از جهان فروبست.
درگذشت شمس العلماء، عالم، اديب و شاعر (1345 ق)
شمسالعلماء عالم، اديب و شاعر گرانمايه دوران معاصر در چنين روزي از سال ۱۳۴۵ هجري قمري چشم از جهان فروبست. حاج ميرزاحسين قريب ملقب به شمسالعلماء و متخلص به رباني از علما و شعراي گرانقدر دوره معاصر بهشمار ميرفت. حاج ميرزاحسين قريب پس از تحصيل علوم عالي مذهبي و ادبي، مدت ۱۰ سال در هندوستان به تعليم و تعلّم روزگار گذارند و سالها مدرس دارالفنون تهران و دانشكده حقوق دانشگاه تهران بود. «اشعار حكيمانه»، «رساله منظوم درباره اصول»، «نورالحديقه»، «تاريخ خطاطان» و «تاريخ نقاشان معروف ايران» از جمله تأليفات شمسالعلماء رباني بهحساب ميآيند. حاج ميرزاحسين قريب ملقب به شمسالعلماء و متخلص به رباني سرانجام در تاريخ بيست و يكم شعبانالمعظم سال ۱۳۴۵ هجري قمري دار فاني را وداع گفت و به ديدار معبود شتافت.
كودتاي نظامي در سودان و سرنگوني دولت «صادق المهدي» (1989 م
از بهار 1986 م كه صادق المهدي سياست مدار معروف سودان، دولت غيرنظامي اين كشور را در پي سقوط جعفر نُميري حاكم ديكتاتور سودان تشكيل داد. تا سال 1989 كه دولت وي سقوط كرد، هيچگاه كابينه يك دست و همفكري نداشته و هيچگاه خود را از خطر يك جنگ قدرت داخلي در امان نميديده است. رقابت احزاب در كشور براي كسب قدرت، مسأله شورشيان جنوب سودان، نياز شديد به كمكهاي خارجي، نارضايتي در ارتش سودان و بالاخره فقر فزاينده و اقتصاد نابسامان، از بزرگترين مشكلاتي بود كه دولت صادق المهدي با آن دست به گريبان بود. اين مشكلات كه حداقل 2 بار كابينه او را به سقوط كشاند سرانجام در روز 30 ژوئن 1989 به صورت كودتاي نظاميِ ارتش، به عمر دولت وي خاتمه داد. در اين كودتا كه توسط ژنرال عمر حسن احمد البشير هدايت شد، صادق المهدي بازداشت گرديد و تحتنظر قرار گرفت. عمر البشير پس از كودتا با صدور فرماني، تمام احزاب سياسي، سازمانهاي غيرمذهبي و اتحاديههاي كارگري را منحل كرد و با ممنوع اعلام كردن انتشار روزنامهها، قانون اساسي سودان را به حال تعليق درآورد. همچنين ژنرال عمر البشير پس از كودتا در رأس قدرت قرار گرفت و سياستي مستقل از امريكا در پيش گرفت.
پايان رسمي نظام غيرانساني تبعيض نژادي در كشور افريقاي جنوبي (1991 م)
رژيم تبعيض نژادي (آپارتايد) از سال 1948 م توسط اقليت سفيدپوست كشور افريقاي جنوبي بر اكثريت سياهان تحميل شد و بر اساس آن، اقليت 20 درصدي سفيد پوستهاي اين كشور به عنوان نژاد برتر، بر سرنوشت افريقاي جنوبي حاكم شدند. ازدواج سياه پوستان با سفيدپوستان ممنوع شد و سياه پوستان به كارهاي پست گمارده و از فعاليتهاي سياسي منع شدند. اِعمالِ سياست غيرانساني تبعيض نژادي در افريقاي جنوبي، خشم جهانيان را برانگيخت. هرچند امريكا، انگليس و برخي كشورهاي ديگر با رژيم آپارتايد ارتباط نزديك داشتند، اما بسياري از كشورها با رژيم تبعيض نژادي افريقاي جنوبي قطع رابطه كردند. سرانجام اين مخالفتها و فشار افكار عمومي و نيز مبارزات پيگير سياهان به رهبري نلسون ماندلا، باعث لغو اين سياست ضد انساني در 30 ژوئن 1991 م شد. در دسامبر 1993، قانون اساسي جديد بر اساس تساوي حقوق سياه پوستان و سفيدپوستان به تصويب پارلمان افريقاي جنوبي رسيد و در اولين انتخابات رياست جمهوري با شركت سياهپوستان در آوريل 1994، نلسون ماندلا رهبر سياهپوستان كه 27 سال را در زندان گذرانده بود، به پيروزي رسيد.
انحلال سازمان پيمان آسياي جنوب شرقي موسوم به سيتو (1977 م)
بعد از جنگ جهاني دوم و شكلگيري دوران جنگ سرد به سردمداري امريكا و شوروي، اين بار سراسر جهان عرصه رقابتهاي آشكار و پنهان اين دو كشور بود كه يكي تحت لواي آزادي و دموكراسي و ديگري با شعار حمايت از خلقهاي ستمديده، به دستاندازي و چپاول ملتها مشغول شدند و براي تأمين اهداف خود، سازمانهاي نظامي و اقتصادي متعددي به صورت پيمانهاي چند جانبه به وجود آوردند. سازمانهايي چون ناتو، ورشو، سِنتو و سيتو و... از آن جمله ميباشد. يكي از اين سازمانها، سازمان پيمان آسياي جنوب شرقي است كه به طور اختصار «سيتو» ناميده ميشد و در همين راستا و در تاريخ 8 سپتامبر 1954 م شكل گرفت. اين سازمان كه به موجب پيمان دفاع جمعي آسياي جنوب شرقي به وجود آمد در مانيل پايتخت فيليپين به امضاي كشورهاي امريكا، انگلستان، فرانسه، استراليا، فيليپين، تايلند، پاكستان و زلاندنو رسيد.
هدف اين پيمان، در ظاهر، تضمين صلح در منطقه جنوب شرقي آسيا و جنوب غربي اقيانوس كبير عنوان گرديد و در واقع ايجاد مانعي براي گسترش كمونيسم در جنوب شرق آسيا بود. در تكميل پيمان فوق، منشور اقيانوس كبير نيز صادر شد كه در آن حق ملل آسيايي و مردم جزاير اقيانوس كبير در برابري و تعيين سرنوشت خود مورد تاييد قرار گرفت و بر همكاري كشورهاي عضو پيمان، در تأمين اهداف اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي تأكيد شد. مقرّ سازمانهاي نظامي و غيرنظامي اين سازمان در بانكوك قرار داشت. اين سازمان در پي خروج فرانسه در سال 1967 و پاكستان در سال 1972 م و نيز آغاز دوره تنشزدايي در عرصه روابط بينالملل در 30 ژوئن 1977 منحل گرديد.
امروز برخي ديگر از رخدادهاي
• 1894: شبه جزيره كره كه قبلا تابع چين بود اعلام استقلال كرد.
• 1948: آزمايشگاه فيزيك «بل» اعلام كرد كه ترانزيستور اختراع كرده كه در راديو و دستگاههاي مشابه جاي لامپ را مي گيرد.
• 1950: هري ترومن رئيس جمهوري وقت آمريكا دستور انتقال نيرو به كره جنوبي را براي جنگ صادر كرد.
• 1962: رواندا و بروندي استقلال يافتند، ولي اين دو سر زمين افريقايي همسايه كنگو هم وضعي بهتر از كنگو نداشته اند، زيرا استعمار اروپا بدون در نظر گرفتن قلمرو سنتي قبايل، آنها را ميان دوكشور تقسيم كرده است.
برچسب: ،